Foto: Martin Gee

De transitie jeugdzorg is met de uitwerking van transitiearrangementen wederom op obstakels gestuit. Nadat eerder de transitiecommissie jeugdzorg, het CBP en het CPB kritisch waren, lijken de problemen zich uit te blijven breiden. Deze keer trekken de gezamenlijke aanbieders van jeugdzorg aan de bel. Vanwege een gebrek aan duidelijkheid vanuit de Rijksoverheid, voldoet momenteel niet één van de in totaal 41 regionale transitiearrangementen aan de eisen die daarvoor gesteld waren. Bij gevolg vormen de transitiearrangementen onvoldoende aanknopingspunt voor zorgaanbieders om een verantwoorde overgang van de jeugdzorg van provincies naar gemeentes te realiseren.

Regionale transitiearrangementen niet klaar

Van alle regio’s die regionale transitiearrangementen aan het samenstellen zijn, hebben er slechts 11 afspraken met zorgaanbieders gemaakt of kunnen zij dat doen zodra Den Haag duidelijkheid biedt over de beschikbare middelen. Van 28 regio’s meldt het rapport “Eindrapportage beoordeling transitiearrangementen” dat zij op de goede weg zijn, maar meer tijd nodig zullen gaan hebben om sluitende afspraken te maken of om bestaande afspraken een verdere uitwerking te geven. De regio’s Holland Rijnland en Zeeland verwacht de transitiecommissie jeugdzorg niet dat zij op tijd zullen slagen in het maken van afspraken met zorgaanbieders.

Om te voorkomen dat de continuïteit van de zorg in gevaar komt of de zorginfrastructuur verloren gaat, zal het ministerie van VWS de komende tijd zogeheten “vliegende brigades” gaan inzetten om regio’s te helpen verder orde op zaken te stellen ten aanzien van de transitiearrangementen.

Zorgaanbieders kritisch

De zorgaanbieders, verenigd in Jeugdzorg Nederland, GGZ Nederland, de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland en de Vereniging voor Orthopedagogische Behandelcentra stellen dat de transitiearrangementen vooralsnog niet voldoende duidelijk zijn om houvast te kunnen bieden. De organisaties stellen dat de meeste van deze transitiearrangementen te vrijblijvend zijn. Er zijn om die reden dan ook nog geen zorgcontracten afgesloten. Wanneer de zorgaanbieders in december geen duidelijkheid krijgen over de zorginkoop voor 2015, dan kunnen er ernstige problemen ontstaan. Zorgaanbieders wachten ook nog op beslissingen over de zogenaamde frictiekosten, zoals wachtgeld voor medewerkers die ontslagen moeten worden en de huurkosten van gebouwen die opgezegd en eventueel afgekocht moet worden wanneer het over meerjarige huurcontracten gaat. Deze kosten kunnen volgens de aanbieders zo’n 1 miljard euro belopen.

Continuïteit

Het overgrote merendeel van de plannen die er wel liggen, heeft betrekking op het jaar 2015. Om continuïteit te garanderen, moeten er echter meerjarige afspraken gemaakt worden, die er op dit moment veelal nog niet zijn. Bijkomend gevolg van alle onduidelijkheid over gemeentelijke budgetten, is dat veel gemeentes het voornemen hebben om flink te beknibbelen op jeugdzorg. Mede daardoor wordt de onzekerheid nu doorgegeven aan de organisaties die jeugdzorg aanbieden. Ook banken hebben inmiddels gereageerd op de Haagse onduidelijkheid, door te eisen dat een deel van de bureaus jeugdzorg leningen versneld afbetaalt. Massa-ontslagen komen daardoor steeds dichterbij. Zo zijn vijftien bureaus jeugdzorg inmiddels van plan om collectief ontslag aan te vragen voor hun 30.000 medewerkers. Ook wordt er hardop gepraat over faillissementen die in het verschiet zouden liggen omdat banken geen leningen meer durven te geven of zelfs eisen dat uitstaande leningen versneld worden terugbetaald. In het ongunstigste geval zou een deel van de bureaus jeugdzorg dan al failliet zijn vóórdat het overgangsjaar 2015 van start is gegaan.

Interessant artikel? Blijf op de hoogte door u aan te melden voor onze gratis nieuwsbrief.